Otwarcie świetlicy wiejskiej w miejscowości Góra
W sobotę 16.08.2014r. o godz. 12 rozpoczęły się dożynki sołeckie w Górze, połączone z otwarciem zmodernizowanej świetlicy wiejskiej. Przedstawiciele Stowarzyszenia "Mroga" mieli przyjemność uczestniczyć w tym wydarzeniu.
Po zakończeniu mszy św. sołtys wsi Góra Szymon Adamczyk zapoznał zgromadzonych z historią Góry oraz powstania świetlicy, która przestawia się następująco: ?Wieś Góra jest jedną z najstarszych miejscowości obecnej Gminy Jeżów, jej wczesna historia jest ściśle związana z historią Jeżowa i klasztoru benedyktynów w Jeżowie. Wieś Góra według najstarszych zapisków powstała na przełomie XIII/XIV wieku co dokumentuje fakt, że w 1257 r. książę Ziemowit zezwolił klasztorowi Jeżowskiemu na łowienie bobrów w Górze. Pierwsi osadnicy osiedlili się pod górami w tzw. siedliskach (są to dzisiejsze pola oddalone ok 0,5 km na północ równolegle od drogi do dzisiejszego Kochanowa). Z biegiem lat osadnictwo przesuwało się bliżej rzeki. Pod koniec XIV w wybudowano młyn, stanowiący własność klasztoru. W 1520 r. Góra była wsią klasztorną. Jej mieszkańcy, oprócz podatków i prac, uiszczali ze swych gruntów na rzecz prepozyta dziesięcinę snopową. W 1827 r. w Górze było 14 domów zamieszkiwanych przez 37 osób. W drugiej połowie XIX w. liczba mieszkańców wzrosła. Włościanie posiadali 384 morgi. Wieś była samodzielna, niezależna od żadnego dworu. W XIX wieku powstała Osada Młyńska Góra, w której prepozyt posiadał młyn wodny. Przez długi czas młyn podlegał pod dziedzica Bogatko, który zarządzał Wolą Łokotową. W 1900 r. młyn został zakupiony przez jednego z mieszkańców wsi, który prowadził go do 1952 r. Obecny budynek młyński został wystawiony po II wojnie światowej. Budynek młyna ma 4 kondygnacje, parter murowany, wyższe piętra drewniane. Obecnie młyn ma napęd elektryczny, stare urządzenia napędowe (wykorzystujące energię wody) nie działają. Młyn został wpisany do ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Kapliczka w Górze wygląda jak tysiące innych, stojących przy drogach w całej Polsce. Odnowiona w 1996 roku, zupełnie nie przypomina obiektu, jak w 1863 roku, w okresie powstania styczniowego, kiedy wybudował ją Stań Chruściel. Nie byłoby w tej kapliczce nic szczególnego, gdyby nie odkrycie, którego dokonano podczas ostatniego remontu. Budynek był w tragicznym stanie, zbudowany z cegły spajanej wapnem. Zaczęto od demontażu starego dachu. Okazało się wówczas, że wśród kamieni, którymi był obciążony, znajdowała się tajemnicza zalakowana butelka. Wewnątrz niej był list. Opisano w nim historię kapliczki, daty poszczególnych remontów, a także informacje o świecie współczesnym jego autorowi, Witoldowi Bachmatowi. List napisano w 1938 roku, wówczas, bowiem odbył się pierwszy remont kapliczki. Witold Bachmat w liście wspomina budowniczego kapliczki Stana Chruściela. Przedstawia inicjatorów remontu kapliczki Stefana Bachmata wraz z małżonką oraz wykonawców prac: stolarza Jana Janczewskiego z Jeżowa i malarza Kuzmeckiego z Zamłynia. Remont kosztował 100 zł stanowiące w owym czasie równowartość 4 metrów zboża. Witold Bachmat opisuje, również Jeżów z lat 30, w którym jest 3 księży z proboszczem Wolskim, a dużą liczbę mieszkańców stanowi ludność żydowska. Wspominając historię Góry w latach I i II Wojny Światowej należy wspomnieć o jednym z najwybitniejszych mieszkańców Ks. kpt Władysławie Świderku. Urodzony w 1898 r. w Górze. Studia seminaryjne rozpoczął w Archidiecezji Warszawskiej skończył w nowo powstałej Diecezji Łódzkiej, w 1924 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Był uczestnikiem wojny bolszewickiej 1920 r. Pracował w wielu parafiach łódzkich i warszawskich. Zarządzeniem Prezydenta RP z dnia 28.04.1939 r. został mianowany kapelanem rezerwy Wojska Polskiego. Po wybuchu II Wojny Światowej zgłosił się do obrony stolicy. Kapelanom nie wolno było bezpośrednio angażować się w walkę. Wbrew zakazom Kurii Polowej ksiądz Świderek przejął dowództwo po ciężko rannym oficerze, odparł ataki niemieckie i utrzymał placówkę. Za ten czyn został rozkazem gen. Rómmla odznaczony Krzyżem Walecznych. Po kapitulacji Warszawy dostał się do niewoli niemieckiej. Był więźniem obozów w Murnau, Rothenburga, Buchwald. Został zamordowany w Dachau 25 sierpnia 1942 r. Po II Wojnie Światowej w Górze znajdowało się 36 gospodarstw, były to gospodarstwa słabo rozwinięte, posiadające budynki mieszkalne i gospodarcze w bardzo złym stanie. Z czasem mieszkańcy zaczęli zmieniać okrycia dachowe zrzucać strzechy z dachów, budować nowe budynki. Działając razem pracą własnych rąk poprawiali drogę, gdzie było konieczne robili przepusty drogowe.
W 1963 r. powstało Kółko Rolnicze, którego inicjatorem został Józef Mrówczyński. Prezesem został Józef Swaczyna, skarbnikiem Jan Krzysztofiak a sekretarzem Karol Bachmat. Kółko posiadało młockarnię na czyste ziarno, opryskiwacz konny, siewnik i kopaczkę. Środki na zakup tych maszyn były pobrane z funduszu rozwoju rolnictwa. Zakupiono dwa ciągniki Ursus C-330, co ciekawe jeden z tych ciągników służy do dziś w gospodarstwie jednego z naszych mieszkańców.
Nieodłączną częścią historii Góry jest Dom Ludowy przy którym teraz stoimy.
Wspominając historią naszej świetlicy należy wrócić się do początków XX w. Wtedy to wszyscy gospodarze w Górze zrzekli się około 1 ara własnej
ziemi na rzecz tzw. ziemi wiejskiej. Skomasowano grunt i tak powstały
grunty wspólne wsi Góra. Całość gruntów wiejskich stanowiło około 2 ha. Pierwszym budynkiem jaki
tu powstał była drewniana szkoła, która działała przez okres
miedzywojenny, przetrwała II Wojnę Światową, została reaktywowana w 1945
r. Mieszkańcy Góry długo nie nacieszyli się szkołą podstawową, ponieważ
w roku szkolnym 1948/49 oddziały szkolne zostały przeniesione w części
do Jeżowa w części do Kochanowa. Budynek szkoły nadal był wykorzystywany
do zebrań wiejskich oraz okolicznościowych zabaw i potańcówek. Budynek
jednak z czasem ulegał zniszczeniu. Pod koniec lat 60 pojawiły się
pierwsze plany budowy nowego murowanego Domu Ludowego. Inicjatorami
powstania Domu Ludowego byli ówczesny sołtys Kazimierz Kobierski, oraz prezes kółka rolniczego Józef Swaczyna. Budowę świetlicy rozpoczęto w 1968 r. Głównym majstrami byli mieszkaniec Góry Jan Pawlik oraz jego syn Henryk Pawlik,
który do dziś mieszka w Górze i jest obecny na dzisiejszej
uroczystości. Materiały na budowę były zakupione w połowie ze składek
wiejskich oraz z istniejącego wtedy lokalnego Funduszu Oświaty. Jako
pomocnicy majstrów w budowie brali czynny udział wszyscy mieszkańcy
Góry. Prace zakończyły się w 1969 r. Do końca lat 80 świetlica stanowiła
centrum życia społeczno-kulturalnego nie tylko dla mieszkańców Góry ale
również okolicznych wiosek. W świetlicy oprócz zebrań wiejskich,
okolicznościowych uroczystości, prowadzony był tzw. dzieciniec, który
dziś możemy nazwać przedszkolem. Co ciekawe dzieciniec polegał w tamtych czasach na organizowaniu
dzieciom zabaw w czasie prac polowych takich jak sianokosy czy też
żniwa. W Domu Ludowym przez 20 lat istniała biblioteka wiejska z dość
pokaźnym zasobem woluminów. Wraz z powstaniem świetlicy powstało prężnie
działające Koło Gospodyń Wiejskich. Założycielką koła gospodyń i
prowadzącą liczne w nim zajęcia była Pani Helena Bachmat,
wieloletnia zasłużona sołtys Góry. Kółko organizowało różnego rodzaju
imprezy m.in.: kursy gotowania, kursy fryzjerskie, a także inne formy
społeczno-edukacyjnych zajęć. Pani Sołtys Helena Bachmat
organizowała liczne wycieczki i pielgrzymki autokarowe w wiele ciekawych
miejsc. Od 2011r. mieszkańcy Góry powrócili do tradycji organizowania
wycieczek po Polsce. Z placu świetlicy wyruszały zimowe kuligi, które
kończyły się biesiadą. Świetlica gościła wielokrotnie kino objazdowe,
które w latach 70 było nie lada atrakcją zważywszy na fakt, ze telewizja
dopiero wkraczała na tereny wiejskie. Wiele zebranych tu osób pamięta
jeszcze słynne zabawy wiejskie organizowane w świetlicy, które do dziś
dnia są ciepło wspominane.?
Kolejnym punktem było wystąpienie Wójta Gminy Tomasza Piechoty, który przedstawił zakres prac wykonanych przy realizacji zadania pn. ?Rozbudowa, przebudowa i wyposażenie świetlicy wiejskiej we wsi Góra z przeznaczeniem na cele społeczne i kulturalne?. Wartość brutto powyższej inwestycji to 465 900,85zł. Kwota dotacji z Urzędu Marszałkowskiego uzyskana za pośrednictwem LGD ?MROGA? to 190 000,00zł, oraz zwrot podatku VAT w kwocie 87 120,00zł. Zakres rzeczowy prac obejmował m. in. kompleksowy remont i przebudowę budynku o kubaturze 874,80 m3 i powierzchni całkowitej 182 m2 tj.: rozebranie i odtworzenie ścianki kolanowej, wykucie w istniejących ścianach murowanych dodatkowych otworów i zamurowanie innych, wymurowanie dodatkowych ścianek działowych, wymianę drzwi i stolarki okiennej, remont więźby dachowej oraz wymianę pokrycia dachu, dobudowę od strony zachodniej holu wejściowego, pomieszczenia gospodarczego oraz sanitarnego, wymianę podłóg i posadzek, wyremontowanie ścian, ułożenie na posadzkach oraz ścianach płytek ceramicznych, wykonanie instalacji wodociągowo ? kanalizacyjnej i elektrycznej oraz uporządkowanie terenu wokół świetlicy wraz z zamontowaniem nowego ogrodzenia i oświetlenia terenu. Inwestycja obejmowała także zakup wyposażenia do świetlicy tj.: trzech lodówek, dwóch kuchni gazowych, zmywarki, regałów do kuchni oraz pomieszczenia gospodarczego, krzeseł i stolików.
Najważniejszym punktem uroczystości było otwarcie świetlicy wiejskiej poprzez przecięcie wstęgi i poświęcenie obiektu. Wśród osób dokonujących przecięcia byli najmłodsi mieszkańcy sołectwa Góra Karina Dudek i Filip Pietrzyk, którzy godnie reprezentowali mieszkańców. Wśród gości, którzy zabierali głos był Pan Michał Kosmowski Naczelnik Wydziału Wdrożenia, Departamentu Funduszu Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi, który poinformował, że Gmina Jeżów w ostatniej kadencji pozyskała ponad 5 mln. zł z Urzędu Marszałkowskiego i przoduje wśród gmin w pozyskiwaniu środków unijnych. Pozyskane środki były przeznaczone na kanalizację, na drogi, na utworzenie Mojego Rynku, na kontynuowanie tradycji dożynkowych, wsparcie orkiestry dętej, przebudowę i rozbudowę świetlic wiejskich, na wydanie folderu promocyjnego oraz programy oświatowe. Natomiast Pani Wójt Gminy Brzeziny Barbara Hojnacka w swoim wystąpieniu przypomniała słowa ks. Tischnera ?Każdy człowiek powinien postępować tak, aby na ziemi pozostawił ślady swojej bytności?
Po okolicznościowych wystąpieniach odbyła się biesiada, jak za dawnych lat.
Szczególne podziękowania składamy sponsorom, bez których pomocy finansowej trudno było by zorganizować powyższą uroczystość. Serdeczne podziękowania należy przekazać wszystkim mieszkańcom wsi Góra, którzy bardzo się zaangażowali w organizację i wykazali dużym zapałem dla społecznej inicjatywy. Wyremontowanie świetlicy wiejskiej po ponad 25 latach było spełnieniem marzeń wielu mieszkańców sołectwa Góra.
Źródło:
tekst oraz zdjęcia pochodzą z: http://jezow.pl
Data publikacji: Poniedziałek, 25 Sierpnia 2014. Godzina: 11:55.
